Bizi-testamentua, aurretiazko borondateak edo aurretiazko jarraibideak
Mutualitateak ez du eskumenik gai horretan. Horrekin lotutako jardueraren bat egin nahi baduzu, irakurri informazio hau.
Aurretiazko jarraibideen agiriaren bidez (aurretiazko borondateena edo bizi-testamentuarena ere esaten zaio), adinez nagusi, gai eta libre den pertsona batek aldez aurretik adieraz dezake bere osasuna zaindu eta tratatzeari buruzko borondatea, edo, behin hilez gero, bere gorputzaren edo organoen destinoari buruzkoa, gorabehera pertsonalak azaltzeko gai ez denean, orduan bete dadin.
Eskubide hori Konstituzioaren 11. artikuluan jasota dago. Pazientearen autonomia arautzen duen azaroaren 14ko 41/2002 Oinarrizko Legea eta informazio eta dokumentazio klinikoaren arloko eskubide eta betebeharrei buruzkoa.
Lege horretako xedapenak paziente, erabiltzaile eta profesional guztiei aplikatuko zaizkie, osasun-zentro eta -zerbitzu publiko zein pribatuei dagokienez. Bizi-testamentua egiteko eta erregistratzeko eskubidea herritarren eskubidea da, osasun-aseguramenduarekin loturarik ez duena.
Autonomia-erkidegoek garatutako prozedura
Legea behar bezala garatu eta aplikatzeko, autonomia-erkidegoetako osasun-zerbitzu bakoitzak prozedura egokia arautuko du, pertsona bakoitzak aldez aurretik emandako jarraibideak beteko dituela bermatzeko. Horrela, autonomia-erkidego guztiek arautu dituzte aurretiazko jarraibideak adierazteko formulak, eta, aldi berean, erregistroak sortu dituzte, dokumentu horiek inskribatzeko eta pazienteen tratamenduaren ardura duten profesionalek dokumentu horiek telematikoki kontsultatzeko aukera izan dezaten.
Gainera Aurretiazko Jarraibideen Erregistro Nazional bat dago. Erregistro horretan, erregistro autonomikoetan inskribatutako aurretiazko argibideak inskribatzen dira. herritarrek autonomia-erkidegoetako legedian xedatutakoaren arabera formalizatutako aurretiazko jarraibideak lurralde nazional osoan eraginkorrak direla ziurtatzeko eta haien berri izateko.
Araudi hori aplikagarria da eta osasun arloko profesional eta zentro guztiak lotzen ditu, arlo publikokoak zein pribatukoak. Erakundeekin indarrean dagoen Osasun Laguntzarako Itunean, erakundeek bete dezaten bermatzeko estipulazio bat jasotzen da, 6.1.1 c) klausula.
Xehetasunak eta gomendioak
Jarraibideek edo borondateek berme handiagoa izan dezaten, komeni da horiek dokumentu batean jasotzea, eta dokumentua dagokion erregistro autonomikoan jasotzea. Erregistro autonomiko hori, halaber, Estatuaren Aurretiazko Jarraibideen Erregistro Nazionalarekin lotuta dago, eta horrek haren eraginkortasuna bermatzen du lurralde nazional osoan.
Osasun-profesionalek, egoerak hala eskatzen duenean, kontsulta egin ahal izango diote dagokion erregistro autonomikoari, jakiteko ea pazienteak jasota utzi dituen aurretiazko borondateak, eta, beraz, bete egin dituen.
Dokumentuaren kopia bat gordetzea komeni da beti, eta senitarteko bati edo konfiantzazko norbaiti ematea, dokumentuaren berri izan dezaten. Jakina, asistentziaz arduratzen diren medikuei ere jakinarazi behar diezu, pazientearen historia klinikoan sar dezaten edo kontuan har dezaten.
Autonomia-erkidegoen informazioa eta erregistroak
Azaldu bezala, autonomia-erkidego bakoitzak bere garapen- eta antolaketa-araudia du. Jarraian, horietako bakoitzaren informaziora joateko estekak agertzen dira, dokumentua eta bere erregistroa nola egin eta horrekin lotutako beste edozein gai ezagutzeko.